Gryfiński Festiwal Miejsc i Podróży - Włóczykij

Tomasz Owsiany - Do wnętrza Gujany Francuskiej

sobota 23.02.2019 godz. 20:00 - Gryfiński Dom Kultury

Gujana Francuska: niepozorny skrawek Ameryki Południowej, część Francji i Unii Europejskiej. Dzika i piękna przyrodniczo, trudna logistycznie. Mozaika kultur i plątanina problemów. Zakątek, którego większość świata zdaje się nie dostrzegać, a sama Francja konsekwentnie nie rozumieć. Tomasz Owsiany w trakcie samotnej czteromiesięcznej podróży reporterskiej podjął pierwszą w Polsce próbę przekrojowego, a zarazem dogłębnego spojrzenia na ten fragment świata.

Pracując piórem i maczetą, zgłębiał gujańską rzeczywistość. U ciemnoskórych Maronów uczestniczył w ceremonii przesłuchania zmarłego i poznawał wielowymiarową sztukę ludową tembe. Żyjąc z Indianami Teko i Wayana, obserwował skutki ich postępującej modernizacji. Zamieszkał też u starego szamana i proroka Pidimy, który niegdyś założył swój własny kult cargo. U Indian Wayampi, w najbardziej oddalonej wsi w kraju, przekonał się, jak silna potrafi być niechęć wobec fotografii. U Hmongów, w sadach, przy siekaniu mięsa i rodzinnym świętowaniu, gromadził historie ich ucieczki z ogarniętego wojną Laosu i oswajania obcej, gujańskiej ziemi. Poznawał również ostatnie rodziny hmongijskich animistów. Nad rzeką Maroni pomieszkiwał w artystycznym squat'cie wśród francuskich outsiderów. W miastach na wybrzeżu odnalazł rodzinę Kreoli wysiedlonych przymusowo przy budowie Gujańskiego Centrum Kosmicznego, a z biura prasowego samego Centrum śledził odpalenie rakiety Ariane 5. Przeniknął też do brutalnego świata garimpeiros: nielegalnych poszukiwaczy złota - najgroźniejszej siły i największej "plagi" gujańskiego interioru.

Na ile zła sława garimpeiros jest uzasadniona? Co popycha tak wielu młodych Amerindian do samobójstw? Dlaczego Centrum Kosmiczne częściej frustruje niż inspiruje Gujańczyków i czy da się zachować swoją tożsamość etniczną, nie rezygnując z bagietek z serem? To, między innymi, ze swadą, precyzją i humorem, postara się wyjaśnić autor pokazu.