Maria Hawranek, Szymon Opryszek

Kuna Yala

00.00.0000

Zamarzyło nam się poznać pierwszą i jedyną autonomię rdzennej ludności w Ameryce Łacinskiej, która zamieszkuje rajski archipelag Kuna Yala (dawniej San Blas). Mają swoje własne prawa, sposób sprawowania władzy, bardzo demokratyczny. Nie płacą podatków rządowi Panamy, kontrolują granice. Ich autonomia za 4 lata obchodzi 100-lecie, a my mieliśmy okazję przebywać na odległej od świata wyspie w trakcie obchodów Rewolucji (odlot, inscenizacje trwają cały czas). By się na nią dostać, trzeba wiele godzin płynąć łodzią wzdłuż porośniętego gęstą dżunglą wybrzeża albo lecieć maleńką awionetką nad połaciami tropikalnego lasu, którego nie przecinają żadne drogi. Taka autonomia to fenomen, bo w większości Latynoameryki ludność rdzenna jest uboga i dyskryminowana. A ludzie Kuna są pewni siebie, swojej wartości i kultury, kobiety z dumą noszą swój tradycyjny strój. To społeczność matrylinearna, więc to kobiety dziedziczą ziemię, to mężowie muszą się wprowadzać do domu rodziny żony. Kobiety pełnią w społeczeństwie równie ważną funkcję i nie czują, że muszą z mężczyznami rywalizować. Kuna są niezwykli również ze względu na tradycyjną tolerancję dla osób homoseksualnych, które nazywają omeggid. I jeszcze jedno: wyspy, które zamieszkują, są zagrożone przez nieustannie podnoszący się poziom oceanu. Mieszkańcy jednej z nich już postarali się o projekt relokacji. Taka wizja czeka mnóstwo osad i miast przybrzeżnych w najbliższych latach.

» powrót «